Tài liệu Giáo viên
Lớp 2Lớp 2 - liên kết tri thức
Lớp 2 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 2 - Cánh diều
Tài liệu Giáo viên
Lớp 3Lớp 3 - kết nối tri thức
Lớp 3 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 3 - Cánh diều
Tiếng Anh lớp 3
Tài liệu Giáo viên
Lớp 4Lớp 4 - liên kết tri thức
Lớp 4 - Chân trời sáng tạo
Lớp 4 - Cánh diều
Tiếng Anh lớp 4
Tài liệu Giáo viên
Lớp 5Lớp 5 - kết nối tri thức
Lớp 5 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 5 - Cánh diều
Tiếng Anh lớp 5
Tài liệu Giáo viên
Lớp 6Lớp 6 - kết nối tri thức
Lớp 6 - Chân trời sáng tạo
Lớp 6 - Cánh diều
Tiếng Anh 6
Tài liệu Giáo viên
Lớp 7Lớp 7 - liên kết tri thức
Lớp 7 - Chân trời sáng tạo
Lớp 7 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 8Lớp 8 - kết nối tri thức
Lớp 8 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 8 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 9Lớp 9 - kết nối tri thức
Lớp 9 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 9 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 10Lớp 10 - kết nối tri thức
Lớp 10 - Chân trời sáng tạo
Lớp 10 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 11Lớp 11 - liên kết tri thức
Lớp 11 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 11 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
Lớp 12Lớp 12 - kết nối tri thức
Lớp 12 - Chân trời sáng sủa tạo
Lớp 12 - Cánh diều
Tiếng Anh
Tài liệu Giáo viên
thầy giáoLớp 1
Lớp 2
Lớp 3
Lớp 4
Lớp 5
Lớp 6
Lớp 7
Lớp 8
Lớp 9
Lớp 10
Lớp 11
Lớp 12
Tổng hợp văn mẫu phân tích Chí Phèo – tác phẩm văn 11 Kết nối tri thức mang đến các bạn học sinh tham khảo. Theo dõi dàn bày đầy đủ để nắm được các ý quan lại trọng trong bài phân tích.
Bạn đang xem: Phân tích chí phèo
Dàn ý phân tích tác phẩm Chí Phèo
Dàn ý Chí Phèo phân tích đầy đủ nhất.Mở bài
Giới thiệu về tác giả nam Cao và tác phẩm Chí Phèo.
Thân bài
1/ Phân tích hình tượng nhân vật Chí Phèo
a/ Hoàn cảnh khi được tìm thấy đến lúc vào tù
Xuất thân:
Là một đứa nhỏ hoang bị bỏ rơi ở lò gạchĐã đi ở, bị bán trao tay ko biết từng nào người
Lớn lên:
Bản tính hiền lành, chất phác và siêng năngCó lòng tự trọngƯớc mơ giản dị, mơ về một mái ấm bình yên ổn chồng cày thuê cuốc mướn, vệt dệt phải như bao người nông dân khác
b/ Bị đẩy vào tù, dẫn đến sự tha hóa
Nguyên nhân:
Bị cơn ghen tuông của bá Kiến đẩy vào tùCon người Chí từ đó hinh thành từ sự nhào nặn của nhà tù phong kiến, biến thành người hoàn toàn khácXa đọa khi ra tù, trở thành người lưu manh
Bị hủy hoại hình người: Mặt hắn ngang dọc ko biết từng nào là sẹo, đầy mình xăm trổ,…Bị hủy hoại tính người: Trở thành bé quỷ của làng Vũ Đại, tay sai đắc lực của bá KiếnDọa nạt, chửi bới, đập đầu rạch mặt để ăn vạ, đâm chém, cướp pháChìm trong cơn say liên miên, ngày này qua ngày khác
Bị xã hội loài người chối bỏ
Tiếng chửi ở đoạn đầu trích là minh chứng, dù hắn chửi mấy thì đáp lại cũng chỉ có tiếng chó sủaLà hình ảnh tiêu biểu mang lại hiện tượng bi thảm vào xã hội cũ có tính quy luật: Hiện tượng ưu manh hóa, bị hủy diệt những giá trị tốt đẹp của một bé người => Tố cáo xã hội, giá trị hiện thực sâu sắc.
c/ Sự thức tỉnh khi gặp được thị Nở
Thị Nở: xấu xí, ngẩn ngơ, nghèo, ế chồng lại còn là bé nhà mà hủiCuộc gặp gỡ đầu tiên trong tối trăng đã rứa đổi cuộc đời black tối của ChíLòng yêu thương thương, mộc mạc thực tình của người lũ bà ấy vẫn khiến bản chất lương thiện bị vùi dập lâu nay của Chí có thời cơ hồi sinh
Sáng hôm sau Chí tức dậy muộn, tỉnh giấc rượu, Chí thấy xao xuyến buồn
Bỗng Chí ngẫm ra bao điều về cuộc đời mình, bây giờ của Chí là con số không tròn trĩnh: ko vợ, không con, ko nhà, ko cửa, sau này chỉ bao gồm sự đối kháng độc
Bát cháo hành là hương vị trước tiên của tình cảm chân thành, hạnh phúc giản dị mà Chí được hưởng
=> Ngòi bút tài tình của phái mạnh Cao đã chú ý thấy bản chất lương thiện ẩn sâu trong lớp vỏ quỷ dữ của Chí Phèo. Khi bao gồm tình bạn chạm cho tới nó đang thức tỉnh, thông qua đó Nam Cao đã xác định niềm tin thâm thúy vào nhỏ người
d/ Sự bế tắc trên tuyến phố trở về làm người lương thiện
Mối tình cùng với Thị Nở tan vỡ
Nguyên nhân: định kiến xã hội, bà cô thị ko đồng ýĐến một con tín đồ như thị mà Chí cũng ko được phép yêu=> có thể nói rằng trong dòng xã hội ấy Chí đã trọn vẹn bị vứt bỏ, Chí rơi với bi kịch buồn bã khi nhận ra mình không trở trở về mẫu xã hội phẳng phiu của những người dân lương thiện được nữa
Đến nhà bá Kiến
Chí cho đòi lương thiệnVới Chí những khao khát cuộc sống thường ngày lương thiện từ bây giờ còn đặc biệt hơn tính mạng và Chí làm thịt Bá kiến rồi từ bỏ sát
Cái chết của Chí Phèo mang ý nghĩa tố cáo làng mạc hội không mọi đẩy con tín đồ vào bước đường tha hóa, lưu lại manh hóa mà hơn nữa đẩy chúng ta đi tới cái chết
Ở phía trên ta còn thấy giác quan hiện thực sâu sắc của nhà văn phái nam Cao: hoàn cảnh mâu thuẫn xung bỗng ở nông thôn vn lúc bấy giờ đồng hồ chỉ hoàn toàn có thể giải quyết bởi đấu tranh
=> Chí Phèo điểm hình cho đầy đủ gì tủi khổ độc nhất vô nhị của người nông dân tuy vậy ở bọn họ vãn lấp lánh ánh sáng lương thiện
2/ Hình tượng bá Kiến
Điển hình cho diện mạo cường hào ác bá: bất nhân, vô lương tâm, nham hiểm, gian hùng, thối nát, bỉ ổi
3/ Bức tranh làng Vũ Đại
Chứa đựng hai xích míc cơ bản
Nội bộ chính quyền cường hào ác bá: làm ra cùng nhau bòn rút dân làng nhưng lại trong bụng lúc nào cũng mong cho nhau ra rìa nhằm trèo lên đầu lên cổ nhauMâu thuẫn thống trị địa nhà với nông dân
Bức tranh thôn Vũ Đại u tối thối nát cũng là toàn cảnh chung của làng hội cơ hội ấy, là mẫu lò tạo ra ra những Chí Phèo
4/ Nghệ thuật
Nghệ thuật xây dừng nhân vật điển hình nổi bật bất hủ vừa bao gồm tính chung tiêu biểu vừa gồm có điểm đơn lẻ không trộn lẫnNam Cao tất cả biệt tài phân tích trọng điểm lí nhân vật khiến nhân đồ của ông thật rộng con tín đồ thật
Nghệ thuật nai lưng thuật rất là linh hoạt phóng túng bấn nhưng đồng bộ và chặt chẽ
Ngôn ngữ phong phú đậm hơi thở cuộc sống
Giọng văn biến hóa đa dạng
Kết bài
Khái quát về đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm.
Lên án mạnh mẽ xã hội thực dân nửa phong kiếnTrân trọng, phát hiện bản chất tốt đẹp của nhỏ người ngay lập tức cả lúc tưởng chừng họ biến thành quỷ dữVăn mẫu phân tích Chí Phèo
Mẫu 6 – Phân tích Chí Phèo và chứng minh Chí Phèo là nạn nhân thảm khốc của xã hội cường quyền
Bản chất của Chí Phèo là người lương thiện. Hình thành đã bị vứt bỏ trơ trọi. Cuộc đời thật trớ trêu khi hắn bị gửi đẩy, bác chác từ tay người này sang tên người khác. Hai mươi tuổi hắn trở thành anh canh điền khỏe mạnh, lương thiện, đầy lòng tự trọng. Cuộc đời Chí Phèo rẽ hướng khi bá Kiến ghen tuông đẩy hắn vào tù.
Nam Cao chỉ coi sự kiện đánh ghen như là một bước ngoặt cuộc đời, ông tập trung miêu tả hình hài và tính cách Chí Phèo lúc đã là sản phẩm của nhà tù (đoạn 2 trong SGK). Hắn trở về làng vào hình hài của một kẻ lưu manh (đầu trọc lốc, mắt gườm gườm, răng trắng hớn, nhì cánh tay đầy chạm trổ…). Về hôm trước, ngày tiếp theo đã thấy hắn say khướt, xách vỏ chai đến nhà cụ bá mà chửi. Sự ngọt ngào làm mềm nhũn, khi ở nhà cụ bá ra về, Chí Phèo vô cùng hả hê vì được đãi rượu, lại thêm đồng bạc trắng. Thêm những lần đến nhà cụ bá, thêm những lần bị đầu độc bởi rượu và những đồng bạc bẩn thỉu, Chí Phèo đã thực sự từ một lên lưu manh trở thành tay sai đắc lực mang lại nhà cụ bá. Hắn nguôi quên mối thù, mê muội trong rượu (ăn vào lúc say, ngủ vào lúc say, thức dậy vẫn còn say…) trở thành con quỷ của làng Vũ Đại (phá chảy bao cơ nghiệp, đập nát bao cảnh yêu vui, đạp đổ từng nào hạnh phúc,…) Chí Phèo trở thành bé người mất ý thức về cuộc sống. Hắn không nhớ tuổi, không có thương hiệu trong sổ làng, mang khuôn mặt của một bé vật lạ, ko biết kẻ thù của mình, coi kẻ thù là bạn, tiếp nổi cuộc đời của Binh Chức, Năm Thọ.
Sự tha hóa của Chí Phèo diễn ra theo trình tự: từ người lương thiện trở thành tên giữ manh hung hãn, từ tên lưu lại manh trở thành con người mất ý thức, tha hóa đến tận cùng. Sức tố cáo mạnh mẽ, giá trị hiện thực sâu sắc của tác phẩm thể hiện rất rõ ở quá trình tha hóa này. Qua số phận của Chí Phèo, phái mạnh Cao muốn chỉ ra một quy luật khủng khiếp trong xã hội cũ: chừng nào còn cường hào ác bá thì chừng ấy còn những kiếp người bị tha hóa như Chí Phèo.
Mẫu 7 – Phân tích Chí Phèo ngắn – Sự thức tỉnh và khao khát hoàn lương
Trong lúc Chí Phèo đang chênh vênh trên bé đường mà rỡ ràng giới giữa thú tính và nhân tính rất hy vọng manh thì hắn gặp thị Nở. Cuộc gặp gỡ tình cờ giữa hai con người không bình thường và cô độc này đã làm phải những trang văn rực sáng cảm hứng nhân đạo.
Quá trình thức tỉnh của Chí Phèo diễn ra từ từ, được nam giới Cao miêu tả rất tinh xảo từ những dấu hiệu solo giản nhất. Trước hết là sự thức tỉnh các giác quan. Hắn nhận ra những dấu hiệu của cuộc sống qua ánh nắng, tiếng chèo gõ mái, tiếng chim hót, tiếng cười nói của người đi chợ… Đó là âm thanh của cuộc sống bình yên, dân dã. Lúc hắn biết nghĩ đến mình, biết buồn, thấy già mà vẫn cô độc, thấy rằng cô độc còn đáng sợ rộng là đói rét và ốm đau, biết ước mơ một gia đình nho nhỏ là lúc ý thức đã hoàn toàn trở lại trong hắn, cũng chính là lúc hắn ý thức được thân phận thê thảm của mình.
Tình cảm mà Thị Nở dành mang đến Chí Phèo trước hết là tình người và bát cháo hành là biểu hiện cao nhất của tình người ấy. Bát cháo hành là sự trằn trọc, trăn trở của thị với bao suy nghĩ. Biết bao tình cảm như sự mến hại, sự chịu ơn, tình yêu,… kết tinh lại thành bát cháo hành bốc khói cứu Chí Phèo thoát khỏi cuộc sống vô thức. Trọng điểm trạng Chí Phèo khi ăn bát cháo hành đã được nam Cao miêu tả thật tài tình, đó là sự xung đột cực mạnh của một trạng thái trọng tâm lí phức tạp, rối bời. Ngjac nhiên, băn khoăn, vừa vui vừa buồn, giống như là nạp năng lượng năn, hối hận,… mắt hắn ươn ướt bởi lần đầu tiên hắn được một người đàn bà mang lại (đã từ lâu, hắn chỉ biết cướp phá, dọa nạt, chửi mắng,…). Nhức nhối trong lòng hắn những câu hỏi xoáy sâu về sự cô độc (có ai nấu mang lại mà nạp năng lượng đâu! Mà còn ai nấu mang đến mà ăn uống nữa…). Hắn thèm lương thiện, muốn làm hòa và nhận ra rằng hắn có thể tìm bạn… Tấm lòng nhân đạo giúp phái nam Cao nhận ra rằng khi ăn uống bát cháo hành, Chí Phèo đã thức tỉnh và khát khao được làm người lương thiện, Chí Phèo vẫn vẹn nguyên vè đẹp của một nhỏ người. Nhà văn có cái nhìn trân trọng với người nông dân ngay cả lúc họ bị biến chất đến khiếp gớm. Và ông nhận ra một chân lí: chỉ có tình người mới khơi dậy được nhân tính ẩn sâu trong hình hài một bé quỷ dữ.
Mẫu 8 – Phân tích tác phẩm Chí Phèo và khoảnh khắc Chí Phèo bị cự tuyệt và rơi vào bi kịch thê thảm
Bi kịch cuộc đời Chí Phèo chỉ thực sự xảy ra lúc bị thị Nở tuyệt tình, đỉnh điểm của nó là cái chết nhức đơn. ý muốn ước được sống với thị Nở, người đàn bà cả làng chê vậy mà cũng ko được. Chính thị đã cứu vớt hắn, làm mang lại hắn thành người, rồi lại chính thị lại tàn nhẫn giết chết những hi vọng đầy nhân tính trong hắn. Từ phía thị Nở, đó là một điều bình mến vì thị là người dở hơi, tuy thế cái dở hơi của thị trực tiếp đẩy Chí Phèo vào bi kịch đau đớn.
Hắn bị cự tuyệt một cách tàn nhẫn và bất ngờ. Hàng loạt động từ mạnh được phái nam Cao sử dụng diễn tả hành động tàn nhẫn, bất ngờ và tội nghiệp với người vào cuộc (Khi thị hả hê ra v ề, hắn gọi lại, đuổi theo nắm lấy tay. Thị gạt ra, giúi thêm một cái nữa. Hắn lăn khoèo xuống sân). Định kiến xã hội: Ai lại đi lấy thằng Chí Phèo cùng với thái độ hả hê, vô tình của Thị Nở đã tạo đề nghị tâm lý phẫn uất tột cùng ở hắn.
Hắn toan đập đầu nhưng không say, muốn say rượu cơ mà càng uống càng tỉnh, hơi rượu ko át được tương đối cháo hành. Khá cháo hành lại một lần nữa trở thành biểu tượng của tình người, của khát khao nhân tính trong Chí Phèo. Hắn khóc mang đến đến lúc say mềm. Nhân vật của phái nam Cao thường khóc khi rơi vào cực điểm của bi kịch (xem lại các tác phẩm Đời thừa, Lão Hạc). Nhân tính khi đã được đánh thức thì không thể chôn vùi được nữa, khóc trước lúc say mềm là nỗi nhức tột cùng của trạng thái tuyệt vọng.
Chí Phèo xách dao lúc đã say, hắn ko đi đến nhà Thị Nở, tiềm thức mách bảo hắn đến nhà bá Kiến. Không giống như những lần đến trước, lần này Chí Phèo không đòi rượu, không xin tiền mà đòi làm người lương thiện. Trước lúc chết, hắn trăn trối những lời tỉnh táo: Tao muốn làm người lương thiện. Ko được, ai đến tao lương thiện. Tao không thể là người lương thiện nữa. Lúc nhân phẩm trở về, Chí Phèo không thể sống tiếp cuộc sống của con vật dữ tuy vậy cánh cửa bước vào thế giới loài người cũng đã khép chặt trước mắt hắn, chỉ có cách duy nhất để giải thoát đến số phận là chết.
Nam Cao miêu tả kĩ những giây phút quằn quại của Chí Phèo vào vũng máu. Đến cả cái chết, sự giải thoát mang đến số phận mà cũng khó khăn, đau đớn, vật vã đến thế. Cái chết của Chí Phèo và bi kịch bị cự tuyệt của cuộc đời hắn là bản cáo trạng về tính chất khốc liệt, tàn bạo của xung đột ở nông thông trước 1945, xung đột đó ko thể xoa dịu, chỉ có thể giải quyết bằng máu. Cũng như nhiều nhà văn hiện thực phê phán khác, phái mạnh Cao đã giải quyết số phận Chí Phèo bằng cái chết thảm khốc. Qua cái chết của Chí Phèo, tác giả thể hiện niềm tin vào bản chất tốt đẹp của người dân lao động cố cùng. Chỉ lúc chết, Chí Phèo mới thật sự là một con người, vẫn vẹn nguyên là một nhỏ người.
Mẫu 9 – Phân tích tác phẩm Chí Phèo của nam Cao
Truyện ngắn Chí Phèo nguyên có tên là Cái lò gạch cũ. Năm 1941, khi nhà xuất bản in thành sách lần đầu, họ đã tự ý đổi tên là Đôi lứa xứng đôi. Đến trong khi in lại vào tập Luống cày, tác giả lại đặt tên là Chí Phèo.
Tác phẩm Chí Phèo có một vị trí quan tiền trọng vào sự nghiệp sáng tác của nam giới Cao. Nó giúp khẳng định tài năng của một nhà văn mang phong cách hiện thực phê phán. Chí Phèo là một kiệt tác vào văn xuôi hiện đại Việt Nam, là một truyện ngắn có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc, chứng tỏ trình độ nghệ thuật bậc thầy của một nhà văn lớn.
Nam Cao mở đầu truyện bằng một tình huống độc đáo, ấn tượng: Chí Phèo vừa đi vừa chửi, cơ mà điều lạ lùng là ko có người chửi lại hắn và cũng không có người nghe hắn chửi. Hắn chửi bâng quơ, chửi đời, chửi cả làng Vũ Đại, chửi cả những ai ko chửi lại hắn và rồi lại chửi phụ thân đứa nào đã có mặt mình. Có người nói rằng, hắn chửi vì hắn say rượu không làm chủ được bản thân, nhưng mà thực sự trong bé người Chí Phèo cái say và cái tỉnh đang xen nhau song song cùng tồn tại.
Xem thêm: Vì sao phải nghiên cứu tính chất của vật liệu, vì sao phải nghiên cứu tính chất của các vật liệu
Tiếng chửi của Chí Phèo chính là phản ứng của hắn trước toàn bộ cuộc đời bất hạnh. Nó bộc lộ tâm trạng bất mãn tột độ của một con người ý thức được rằng mình đã bị xã hội ruồng bỏ. Những tiếng chửi vô nghĩa, không được xã hội đón nhận, lắng nghe. Một lúc đã bị tước mất quyền làm người thì mọi tiếng chửi rủa, than khóc, tỉnh táo tuyệt say xỉn đều vô tác dụng. Chí Phèo thích kêu làng kêu xóm, đối với một người bình thường; nhưng lại đối với Chí lại khác, dù hắn kêu làng như một người bị đâm thì giỏi lắm chỉ làm cho thị Nở kinh ngạc còn cả làng vẫn không có bất kì ai động dạng… mà đáp lại lời hắn chỉ có lũ có cắn xôn xao vào xóm.
Những đưa ra tiết này đến thấy một kiếp sống cô độc của người dân cày bị tha hóa, bị xã hội ruồng bỏ, ko còn có bốn cách làm người. Chí Phèo tồn tại như một “bóng ma” nhưng mà là một “bóng ma” lạc lõng và không khiến kinh sợ mang đến ai cả.
Cuộc gặp gỡ với thị Nở là những giây phút Chí Phèo được trở lại “làm người”, được ước mơ, suy nghĩ và tỉnh táo thực sự. Lúc bị ốm, trước sự săn sóc ân tình và tình yêu thương của thị Nở, chổ chính giữa trạng của Chí bắt đầu diễn biến khá phức tạp. Sự săn sóc của người đàn bà xấu xí, khốn khổ đã phơi dậy bản chất lương thiện vốn bị chèn lấp từ lâu trong bé người Chí Phèo. Phái mạnh Cao đã thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc của mình đối với hình tượng nguời dân cày bị tha hóa khi sáng tạo ra bỏ ra tiết gặp gỡ của Chí Phèo với thị Nở.
Khi được thị Nở đến bát cháo hành, Chí rất ngạc nhiên, cảm động và thấy mắt mình ươn ướt vì xưa nay, “nào hắn thấy ai tự nhiên mang đến mình thứ gì… hắn nhìn vào bát cháo bốc khói mà bâng khuâng vừa vui vừa buồn”. Vui vì lần đầu tiên hắn được một người đàn bà chuyên sóc mà ko đòi hỏi gì; buồn vì nhận ra thực chất thân phận tha hóa của mình.
Dưới sự chuyên sóc của người đàn bà xấu xí, Chí Phèo bỗng mơ ước xa tít – những ước mơ từng có trong nhỏ người hắn trước đây: đó là có một mái ấm gia đình nho nhỏ, chồng vợ cùng làm thuê kiếm sống và những đứa con xinh xắn; và hắn cũng nhớ tới cái cảm giác tởm lợm, nỗi nhục nhã lúc bị vợ bố của bá Kiến lợi dụng. Chí Phèo hi vọng thị Nở sẽ là người mở đường, tạo điều kiện mang đến hắn trở về với xã hội, làm lại cuộc đời.
Thị Nở là một người ngớ ngẩn, chính cái ngớ ngẩn đó đã dập chảy mọi hi vọng cứu vãn cuộc đời Chí Phèo. Sau khi bị thị Nở từ chối chung sống và cũng ko còn cách nào níu giữ được Thị. Chí Phèo rơi vào tình thế bế tắc, tuyệt vọng, mọi hy vọng cho một tương lai “làm người” bống chốc hóa thành mây khói. Trong cơn tuyệt vọng ấy. Chí Phèo như tỉnh hẳn và chua xót nhận ra bi kịch tinh thần của cuộc đời mình – người vốn có mặt là người nhưng mà lại không được làm “người”. Hắn vật vã, nhức đớn. Càng tuyệt vọng, hắn càng uống rượu; nhưng càng uống rượu, hắn càng tỉnh ra. Vào tận sâu thẳm trung khu hồn, hắn ý thức được nỗi đau thân phận của mình. Vì thế, hắn ôm mặt khóc rưng rức và luôn luôn thấy thoang thoảng mùi cháo hành. Bỏ ra tiết này được nhắc đi nhắc lại nhằm tô đậm niềm khát khao tình yêu thương, khát khao cuộc đời lương thiện và cũng nhấn mạnh bi kịch tinh thần ko có cách gì có thể cứu vãn.
Trong tột cùng bế tắc, Chí Phèo càng thấm thía hơn tội ác của kẻ đã cướp đi dung mạo và linh hồn người của mình, biến mình thành một con “quỷ” của làng Vũ Đại. Chí Phèo xách dao đi, nỗ lực vì đến nhà bà cô thị Nở như dự định, vai trung phong trí lại điều khiển hắn dến nhà bá Kiến – người đã gây nên bao bất hạnh đến cuộc đời hắn. Khác với các lần trước, lần này hắn đòi bá Kiến trả mang lại hắn cái thứ quý giá mà hắn đã mất từ lâu – đó là làm người lương thiện.
Nhưng làm sao để trở về làm người lương thiện như trước đây, cuối cùng, hắn đã chọn cách giải quyết duy nhất có thể: đó là giết chết kẻ đã gây nên đau khổ mang đến đời mình, đồng thời tự kết liễu cuộc sống của mình. Chí Phèo đâm chết bá Kiến ko phải vì say rượu mà vì hắn hiểu rõ nguồn gốc bi kịch của đời mình.
Chí Phèo là một tác phẩm độc đáo, xuất sắc, thể hiện sự thành công của nam giới Cao về đề tài người nông dân bị tha hóa trước Cách mạng. Một vào những nghệ thuật đặc sắc được nam Cao thể hiện vào tác phẩm là việc xây dựng nghệ thuật điển hình hóa nhân vật.
Xây dựng thành công nhân vật Chí Phèo – một người dân cày bị tha hóa, bị xã hội ruồng bỏ, tác giả muốn thể hiện tứ tưởng nhân đạo sâu sắc, tấm lòng yêu thương, trân trọng những người khốn khổ. Chí Phèo còn là tiếng kêu cứu thiết tha của những người bất hạnh. Chúng ta cần phải bảo vệ, tạo điều kiện giúp đỡ những người lầm đường lạc lối, đứa họ trở về với cuộc sống cộng đồng.
Mẫu 10 – Phân tích tác phẩm Chí Phèo và ý nghĩa cái chết của nhì nhân vật Chí Phèo và bá Kiến
Chí Phèo là nhân vật điển hình xuất sắc của nhà văn nam Cao vào truyện ngắn Chí Phèo ra đời năm 1941. Đây là một người nông dân cùng quẫn vốn lương thiện, hiền lành, tự trọng cơ mà đã bị bá Kiến đến đi tù oan, bị lưu lại manh hóa, côn đồ hóa. Sau khi gặp thị Nở, được hưởng tình cảm yêu thương, Chí muốn trở lại lương thiện. Tuyệt vọng vì ko thể hoàn lương, Chí cầm dao đến nhà kẻ thù, sau thời điểm đã nốc rất nhiều rượu. Vậy Chí Phèo giết bá Kiến vào trạng thái say tốt tỉnh?
Theo tác giả miêu tả thì Chí đã uống hết nhị chai rượu. Cũng theo truyện thì Chí rắp tâm đến nhà thị Nở “để đâm chết cả nhà nó”. Chí có ý định đó vì thị Nở nghe lời cha cô, đã cự tuyệt với Chí Phèo. Nhưng lại rồi Chí không đến nhà “người tình bội bạc” mà lại đến thẳng nhà bá Kiến. Nhà văn đưa ra lời bình: “những thằng điên và những thằng say rượu không bao giờ làm những cái mà lúc ra đi chúng định làm”. Căn cứ vào những đưa ra tiết đó, ta có thể kết luận Chí Phèo xông đến và đâm chết bá Kiến trong trạng thái say.
Nhưng phân tích và kết luận như thế không đủ. Trước lúc hạ thủ kẻ thù, Chí đã nói những lời rất tỉnh táo. Chí nói bố câu rất gọn và rõ. Một câu khẳng định quyết liệt: “Tao muốn làm người lương thiện!”. Một câu hỏi uất ức: “Ai cho tao lương thiện?”. Rồi một câu phủ định đau xót: “Tao ko thể là người lương thiện nữa”. Chí Phèo muốn làm người lương thiện, là nguyện vọng. Nguyện vọng xuất phát từ bản chất, cội nguồn lương thiện của Chí và vẫn dai dẳng tiềm ẩn trong con người anh ta, dẫu từ lúc biến chất anh ta lúc nào cũng say, cũng là một thằng đầu bỏ. Chí Phèo hỏi và trong chuyên sâu Chí rất rõ nguyên nhân nào và ai đã làm Chí thành “con quỷ dữ của làng Vũ Đại”. Và sự tự phủ định cuối cùng chứng tỏ Chí Phèo hiểu nhỏ đường cùng đầy yêu quý cảm, xót xa của bản thân. Sự chuyển đổi cảm xúc ấy diễn ra một cách tự nhiên ko gò bó. Cho nên không thể nói Chí Phèo giết bá Kiến vì say rượu. Chỉ có thể nói đó là giây phút thức tỉnh vào cơn say. Sự lóe lên của ý thức này thể hiện đúng bé người của Chí với khao khát được làm người lương thiện. Bởi thực chất Chí say vì uất ức, say vì muốn trả thù, say vì cùng quẫn. Và vì tất cả những nguyên cớ rất lương thiện này vì thế Chí mới sy. Bởi vì vậy, có thể nói, vào say, Chí thực ra là “Chí giả” – một Chí hình nộm có tên Chí Phèo. Giết bá Kiến là cái anh Chí làm canh điền, chỉ có một ý muốn ước hiền lành từng “ao ước có một gia đình nho nhỏ. Chồng cuốc mướn, cày thuê, vợ dệt vải, chúng lại bỏ một bé lợn để làm vốn liếng. Khá giả thì tải dăm cha sào ruộng làm”. Có thể nói, giết bá Kiến là một Chí Phèo rất tỉnh. Đây là lòng phẫn uất và căm thù không có nhỏ đường nào khác để chọn đành liều thân với kẻ thù.
Chính nhờ nam Cao mà Chí Phèo có được sức sống mạnh mẽ đến vậy vào lòng độc giả. Mỗi lần đọc Chí Phèo là mỗi lần cảm nhận khác nhau về cảnh đời, số phận của những nhỏ người trong xã hội cũ. Và mỗi lần như vậy, người đọc lại càng yêu quý cảm hơn đến cái dáng vè ngất ngưởng, dềnh dàng bước ra từ trang sách của Chí Phèo. Càng thêm căm ghét cái xã hội cũ bất công đã đày đọa, vùi dập nhỏ người, biến họ trở thành lưu giữ manh và cắt đứt nhỏ đường hoàn lương của họ. Khiến họ, một lúc không có cơ may tìm thấy lối ra, mà sự khát khao làm người rực cháy thì chỉ còn một nhỏ đường là cùng chết với kẻ thù.
Mẫu 11 – Phân tích và nhận xét về bi kịch cái chết của Chí Phèo
Bắt đầu từ một buổi sáng. Đấy là buổi sáng mà hắn đã nghe được những music bình thường của cuộc đời: tiếng chim hót ngoài kia vui vẻ quá, tiếng người thuyền chài gõ mãi chèo đuổi cá, tiếng cười nói của những người đi chợ. Những tiếng ấy hôm nào chả có nhưng từ bây giờ hắn mới nghe thấy vì từ bây giờ hắn mới tỉnh rượu. Những âm nhạc ấy là thức dậy ước mơ xa xôi của một thời: một cái nhà tranh, một gia đình nho nhỏ,… Hắn chợt nhận ra hắn đã già rồi mà vẫn còn solo độc. Chí Phèo thèm khát được sống cuộc đời lương thiện như mọi người.
Khó mà quên được hình ảnh Chí Phèo mắt “ươn ướt” lúc bưng bát cháo hành của thị Nở mà lòng cứ bâng khuâng. Hắn nhận ra một chân lí sơ đẳng của bé người sống giữa mọi người và bỗng nhiên bừng ngộ ra một điều: những người không ăn uống cháo hành ko biết cháo hành ngon. Bởi, có một cái gì đó nâng cao hơn hương thơm vị cháo hành kia. Nhưng lại tại sao đến tận bây giờ hắn mới được nếm mùi vị cháo? Hắn thèm một cuộc sống lương thiện, thèm cái tình nhân ái của nhỏ người. Hắn khát khao được chung sống hạnh phúc với thị Nở, sống thân thiện với mọi người. Và hắn thốt lên với người mình yêu: “Giá như thế này mãi thì thích nhỉ”, sung sướng nhận được sự đồng tình của thị (“Thị không đáp nhưng mà cái mũi đỏ của thị như càng bạch ra”). Nam Cao vui vẻ dự báo: “Chúng sẽ làm thành một cặp xứng đôi”.
Thế mà Chí Phèo đã bị từ chối. Bà cô thị Nở không cho hắn lấy thị vì mang lại rằng lấy ai chứ lại lấy Chí Phèo, một kẻ chỉ có một nghề duy nhất là rạch mặt ăn vạ, là một điều quá nhục nhã. Dưới mắt bà cô thị Nở, dưới những cái nhìn đầy định kiến của xã hội, Chí Phèo chỉ có thể là bé quỷ chứ ko thể là con người. Định kiến ấy hằn sâu, khắc vào những vết mảnh chai rạch trên gương mặt Chí Phèo không thể xóa được. Chí Phèo tuyệt vọng cùng cực. Hắn nhận ra rằng, hắn ko thể trở lại làm người lương thiện được nữa rồi. Đó là bi kịch nhức đớn nhất, cay đắng nhất đối với hắn. Chí Phèo đã ý thức được rất rõ về nỗi nhức này. Hắn “ôm mặt khóc rưng rức, khóc vì tuyệt vọng”.
Nỗi đau ấy khiến Chí Phèo uống rượu. Và trong cơn say cơn tỉnh, hắn muốn đi trả thù. Ban đầu hắn lẩm bẩm “phải đến cái nhà bé đĩ Nở kia. Đến để đâm chết cả nhà nó, đâm chết cái con khọm già nhà nó”. Tuy vậy trong tiềm thức hắn nhận ra kẻ tạo ra nông nổi này chính là bá Kiến. Đây mới là kẻ đã vạch lên gương mặt lương thiện của hắn những vết sẹo tội ác, đẩy hắn đến chỗ tuyệt vọng. Do đó dù say rượu mà bước chân Chí Phèo vẫn đủ tỉnh táo. Và như một tất yếu, hắn đã vung dao đâm chết bá Kiến – tại sao gây yêu cầu bi kịch của cuộc đời mình. Rồi cũng bằng con dao vấy máu đó, hắn đã tự vẫn, kết thúc một cuộc đời bi kịch.
Cái chết của Chí Phèo là tiếng chuông cảnh tỉnh cả một xã hội đầy rẫy định kiến, thiếu tình nhân hậu, bao dung, vừa đẩy người ta đến chỗ tột cùng không lối thoát vừa cấm đoán người ta cái cơ hội trở lại làm người. Đó là bi kịch về quyền được sống lương thiện, bi kịch về lòng nhân ái,…
Phân tích Cải ơi (Nguyễn Ngọc Tư): Lập dàn ý và tuyển tập văn mẫuKết luận
Tham khảo văn mẫu phân tích Chí Phèo trên The POET Magazine (www.suviec.com) giúp học sinh nắm được các ý chính của bài văn phân tích. Thông qua đó, bạn sẽ hiểu hơn về bố cục của bài phân tích và nội dung của tác phẩm.