Theo quyết định số 4664/QĐ-BYT, ngày 07 tháng 11 năm 2014 của bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ tranh minh họa 70 cây cây thuốc mẫu được sử dụng trong cửa hàng khám bệnh, chữa bệnh bởi y học cổ truyền; làm tài liệu phía dẫn nhận ra cây dung dịch trong việc phòng bệnh, chữa trị bệnh bằng y học cổ truyền và là tài liệu media giáo dục chăm sóc sức khỏe cho những người dân tại cộng đồng.
Bạn đang xem: Các thảo dược ở việt nam
.
BỘ TRANH CÂY THUỐC MẪU
(Ban hành kèm theo đưa ra quyết định số 4664/QĐ-BYT, ngày 07 tháng 11 năm 2014 của bộ trưởng liên nghành Bộ Y tế)
1. BẠC HÀ
Tên khác: Bạc hà nam, doạ nặm, chạ phiéc hom (Tày)
Tên khoa học: Mentha arvensis L.
Họ: Bạc hà (Lamiaceae)
Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất
Công năng, chủ trị: Sơ phong, thanh nhiệt, thấu chẩn, sơ can, giải uất, giải độc. Trị cảm mạo phong nhiệt, cảm cúm, ngạt mũi, nhức đầu, nhức mắt đỏ, liên tưởng sởi mọc, ngực sườn đầy tức.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày dùng 12 - 20g, hãm vào nước sôi 200 ml, cách 3h uống một lần.
2. BÁCH BỘ
Tên khác: Củ bố mươi, dây đẹt ác, hơ linh (Ba Na)
Tên khoa học: Stemona tuberosa Lour.
Họ: Bách bộ (Stemonaceae)
Bộ phận dùng: Rễ
Công năng, công ty trị: Nhuận phế, chỉ ho, sát trùng. Chữa các chứng ho mới hoặc ho lâu ngày, viêm phế quản mạn tính, trị giun kim, ngứa, ghẻ lở.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 12g, sắc đẹp uống, thụt hậu môn điều trị giun kim, dùng
30 - 40g sắc lấy nước rửa chữa bệnh ngứa, lở.
3. BẠCH ĐỒNG NỮ
Tên khác: Mò trắng, dò mâm xôi, Bấn trắng
Tên khoa học: Clerodendrum chinense (Osbeck.) Mabb var. simplex (Mold.) S. L. Chen
Họ: Cỏ roi ngựa (Verbenaceae)
Bộ phận dùng: Rễ, lá, hoa
Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt, giải độc, khu vực phong trừ thấp, tiêu viêm. Rễ cây trị gân xương nhức nhức, mỏi lưng, mỏi gối, ghê nguyệt không đều, viêm túi mật, vàng da, tiến thưởng mắt. Dùng ngoài ngâm rửa trĩ, lòi dom. Lá cây chữa tăng huyết áp, khí hỏng bạch đới, Lá dùng không tính trị vết thương, tắm rửa ghẻ, chốc đầu. Hoa sử dụng trị ngứa.
Liều lượng, biện pháp dùng: Rễ ngày dùng 12 - 16g, dung nhan uống. Cần sử dụng 1 kilogam cành lá, cọ sạch, đun sôi với nước 30 phút, lọc đem nước, nhỏ tuổi giọt liên tiếp lên vệt thương hoặc ngâm lốt thương ngày 2 lần, những lần 1 giờ.
4. BẠCH HOA XÀ THIỆT THẢO
Tên khác: Cỏ lưỡi rắn hoa trắng
Tên khoa học: Hedyotis diffusa Willd.
Họ: Cà phê (Rubiaceae)
Bộ phận dùng: Toàn cây
Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt giải độc, lợi niệu thông lâm, tiêu ung tán kết. Trị phế nhiệt, hen suyễn, viêm họng, viêm Amydal, viêm mặt đường tiết niệu, viêm đại tràng (trường ung). Dùng ngoại trừ chữa vệt thương, rắn cắn, côn trùng đốt.
Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày sử dụng 15 - 60g (khô) nhan sắc uống. Cần sử dụng ngoài, xay nhuyễn đắp tại chỗ.
5. BÁN HẠ NAM
Tên khác: Cây chóc, chóc chuột, phái mạnh tinh, bán hạ ba thùy
Tên khoa học: Typhonium trilobatum (L.) Schott.
Họ: Ráy (Araceae).
Bộ phận dùng: Thân rễ. Khi sử dụng phải qua chế biến cẩn thận.
Công năng, nhà trị: Hóa đàm apple thấp, giáng nghịch chỉ nôn, giáng khí chỉ ho. Chữa trị nôn, bi thiết nôn, đầy trướng bụng, ho gồm đờm, ho thọ ngày. Dùng ko kể chữa ong đốt, rắn rết cắn.
Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày sử dụng 3 - 10g, dung nhan uống. Hay phối hợp với các vị dung dịch khác.
Kiêng kỵ: Phụ phái nữ có thai cần sử dụng thận trọng.
6. BỐ CHÍNH SÂM
Tên khác: Nhân sâm Phú yên, Thổ hào sâm
Tên khoa học: Abelmoschus moschatus Medik. Ssp. tuberosus (Span) Borss.
Họ: Bông (Malvaceae).
Bộ phận dùng: Rễ. Cọ sạch, ngâm nước gạo một đêm, vật chín. Phơi khô, hoặc sấy khô.
Công năng, công ty trị: Bổ khí, ích huyết, sinh tân dịch, chỉ khát (giảm ho), trừ đờm. Chữa cơ thể suy nhược, nhát ăn, nhát ngủ, thần ghê suy nhược, hoa mắt giường mặt, nhức dạ dầy, tiêu chảy, ho viêm họng, viêm truất phế quản, người háo khát, táo bón.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày cần sử dụng 10 - 12g, dung nhan uống.
Kiêng kỵ: Nếu thể tạng hàn buộc phải chích cùng với gừng. Không dùng chung với Lê lô.
7. BỒ CÔNG ANH
Tên khác: Diếp dại, diếp trời, rau người thương cóc, rau củ mét, cây mũi mác
Tên khoa học: Lactuca indica L.
Họ: Cúc (Asteraceae)
Bộ phận dùng: Phần xung quanh đất
Công năng, công ty trị: Thanh sức nóng giải độc, tiêu viêm tán kết. Chữa trị mụn nhọt sang lở, tắc tia sữa, viêm tuyến vú, lây nhiễm trùng mặt đường tiết niệu.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng 8 - 30 g (khô), trăng tròn - 40g (cây tươi), ép lấy nước uống hoặc sắc đẹp uống. Đắp xung quanh trị nhọt nhọt, sưng vú, tắc tia sữa.
8. CÀ tua LEO
Tên khác: Cà vạnh, Cà cườm, Cà quánh, Cà quýnh.
Tên khoa học: Solanum procumbens Lour.
Họ: Cà (Solanaceae).
Bộ phận dùng: Rễ (Thích gia căn), dây (Thích gia đằng).
Công năng, công ty trị: Tán phong trừ thấp, tiêu độc, bớt đau. Chữa đau nhức gân xương, ho, ho gà, xơ gan, rắn cắn.
Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày 16 - 20g, sắc đẹp uống.
9. CAM THẢO ĐẤT
Tên khác: Cam thảo nam, thổ cam thảo, dã cam thảo, r’gờm, t’rôm lạy (K’Ho)
Tên khoa học: Scoparia dulcis L.
Họ: Hoa mõm chó (Scrophulariaceae)
Bộ phận dùng: Cả cây
Công năng, chủ trị: Bổ tỳ, sinh tân, nhuận phế, thanh nhiệt, giải độc, lợi niệu. Trị sốt, ho, viêm họng, ban chẩn, phế nhiệt tạo ho, rong kinh, đái tháo đường.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày cần sử dụng 16 - 20g (dạng khô); trăng tròn - 40g (cây tươi), sắc hoặc hãm uống.
10. CỎ MẦN TRẦU
Tên khác: Cỏ chỉ tía, thanh trọng tâm thảo, cao dag (Ba Na), hất t’rớ lạy (K’Ho)
Tên khoa học: Eleusine indica (L.) Geartn.
Họ: Lúa (Poaceae)
Bộ phận dùng: Cả cây
Công năng, công ty trị: Lương huyết, thanh nhiệt, hạ sốt, giải độc, làm cho mát gan, tạo sự mồ hôi, lợi tiểu. Chữa cảm nắng, nóng nóng, cao tiết áp, viêm gan hoàng đảm, dị ứng mẩn ngứa, tè khó, nước tiểu đỏ.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày cần sử dụng 12 - 16g (khô), 80 - 120g (cây tươi), hâm nóng trong 15-20 phút, nhằm nguội chắt mang nước uống.
11. CỎ NHỌ NỒI
Tên khác: Cỏ mực, Hạn liên thảo, lệ trường, phong trường, mạy mỏ nhấp lên xuống nà (Tày), nhả phụ thân chát (Thái)
Tên khoa học: Eclipta prostrata (L.) L.
Họ: Cúc (Asteraceae)
Bộ phận dùng: Phần xung quanh đất
Công năng, nhà trị: Lương huyết, chỉ huyết, vấp ngã can thận, chữa các chứng máu nhiệt, ho ra máu, nôn ra máu, đi ỉa ra máu, tiểu tiện ra máu, ra máu cam, chảy máu dưới da, băng huyết, rong huyết, râu tóc sớm bạc, răng lợi sưng đau.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày cần sử dụng 12 - 20g (khô), nhan sắc uống; 30 - 50g (tươi), giã vắt lấy nước uống, buồn phiền đắp lốt thương. Hoàn toàn có thể dùng phối phù hợp với các cây thuốc không giống chữa triệu chứng xuất huyết.
Lưu ý khi sử dụng: Không dùng cho những người có tỳ vị hư hàn, ỉa chảy, phân sống.
12. CỎ SỮA LÁ NHỎ
Tên khác: Vú sữa đất, thiên căn thảo, cẩm địa
Tên khoa học: Euphorbia thymifolia L.
Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae)
Bộ phận dùng: Cả cây
Công năng, chủ trị: Cầm máu, sút đau, tiêu độc, chỉ lỵ, thông sữa, lợi tiểu. Trị lỵ trực khuẩn và lỵ amip độc nhất vô nhị là mang lại trẻ em, chữa mụn nhọt, phụ nữ băng huyết, đàn bà sau đẻ không nhiều sữa hoặc tắc tia sữa.
Liều lượng, cách dùng: Người lớn: ngày cần sử dụng 40 - 100g; trẻ con em: ngày dùng 10 - 20g, dung nhan uống, sử dụng 5 -7 ngày.
13. CỎ TRANH
Tên khác: Cỏ tranh răng, bạch mao căn, dia (K’Dong), độc nhất vô nhị địa (Gia Rai)
Tên khoa học: Imperata cylindrica (L.) Beauv.
Họ: Lúa (Poaceae)
Bộ phận dùng: Thân rễ
Công năng, công ty trị: Lương huyết, chỉ huyết, thanh nhiệt, lợi tiểu, sút đau. Trị phiền khát, tiểu tiện khó, tè ít, tiểu buốt, tiểu ra máu, ho ra máu, ra máu cam vị huyết nhiệt, phù thũng bởi viêm mong thận cấp, hoàng đản.
Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày sử dụng 9 - 30g (khô), 30 - 60g (tươi) thái nhỏ, dung nhan với 600 ml nước đến khi còn 200 ml phân chia 2 - 3 lần uống trong ngày.
14. CỎ XƯỚC
Tên khác: Hoài ngưu tất.
Tên khoa học: Achyranthes aspera L.
Họ: Rau dền (Amaranthaceae)
Bộ phận dùng: Rễ vẫn phơi khô hoặc sấy khô.
Công năng, công ty trị: Hoạt huyết, khứ ứ, té can thận táo bạo gân xương, lợi thủy thông lâm. Chữa trị đau nhức xương khớp, đau lưng, mỏi gối, thủ túc co quắp, tê bại, khiếp nguyệt không đều, đi tiểu không thông, tiểu buốt, tè rắt.
Liều lượng, cách dùng: Ngày dùng 6 - 15g; 12 - 40g, sắc uống.
Kiêng kỵ: Phụ phái nữ có thai, ỉa lỏng, di tinh.
15. CỐI XAY
Tên khác: Giàng xay, quýnh ma, ma bản thảo, kim hoa thảo
Tên khoa học: Abutilon indicum (L.) Sweet
Họ: Bông (Malvaceae)
Bộ phận dùng: Bộ phận cùng bề mặt đất
Công năng, công ty trị: Giải biểu nhiệt, hoạt huyết, tiêu thũng. Trị cảm sốt vì phong nhiệt, nhức đầu, tai ù, tai điếc, sốt kim cương da, túng thiếu tiểu tiện, phù thũng, lở ngứa, dị ứng.
Liều lượng, cách dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 12g (dạng khô), 20 - 40g (cây tươi), sắc đẹp uống.
16. CỐT KHÍ
Tên khác: Cốt khí củ
Tên khoa học: Reynoutria japonica Houtt.
Họ: Rau răm (Polygonaceae).
Bộ phận dùng: Rễ phơi tuyệt sấy khô.
Công năng, nhà trị: Khu phong trừ thấp, hoạt huyết, thông kinh, chỉ khái (giảm ho), hóa đờm, chỉ thống. Chữa trị đau nhức gân xương, xẻ sưng nhức ứ huyết, bế kinh, hoàng đản, ho nhiều đờm, mụn nhọt lở loét.
Liều lượng, cách dùng: Ngày cần sử dụng 9 - 15g, nhan sắc uống, dùng không tính sắc mang nước để bôi, rửa, hoặc chế thành cao, bôi.
17. CÚC HOA
Tên khác: Kim cúc, hoàng cúc, dã cúc, cam cúc
Tên khoa học: Chrysanthemum indicum L.
Họ: Cúc (Asteraceae)
Bộ phận dùng: Cụm hoa
Công năng, chủ trị: Phát tán phong nhiệt, giải độc, minh mục. Chữa các chứng chống mặt hoa mắt, giường mặt, nhức mắt đỏ, chảy các nước mắt, mờ mắt, áp suất máu cao, nhọt nhọt, đinh độc.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng 8 - 16g (dạng khô), sắc uống.
18. CÚC TẦN
Tên khác: Cây lức, từ bi, phật phả (Tày)
Tên khoa học: Pluchea indica (L.) Less.
Họ: Cúc (Asteraceae).
Bộ phận dùng: Rễ, lá, cành.
Công năng, công ty trị: Phát tán phong nhiệt, tiêu độc, lợi tiểu, tiêu đàm. Chữa trị cảm mạo phong nhiệt, sốt không ra mồ hôi, phong thấp, cơ bại, đau nhức xương khớp.
Liều lượng, cách dùng: Ngày sử dụng 8 - 16g, sắc uống.
19. DÀNH DÀNH
Tên khác: Chi tử
Tên khoa học: Gardenia jasminoides J. Ellis
Họ: Cà phê (Rubiaceae).
Bộ phận dùng: Quả đã phơi khô.
Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt trừ phiền, lợi tiểu, lương huyết, chỉ huyết. Chữa sốt cao, người bối rối khó ngủ, quà da, tiểu tiện khó, đi tiểu ra máu, chảy máu cam. Mửa ra máu, dùng quanh đó trị sưng đau bởi vì sang chấn.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng 6 - 12g, sắc uống.
20. DÂU TẰM
Tên khác: Dâu ta, tang
Tên khoa học: Morus alba L.
Họ: Dâu tằm (Moraceae)
Bộ phận dùng: Rễ, thân, lá, quả.
Công năng, chủ trị: Vỏ rễ dâu có công dụng thanh phế nhiệt bình suyễn, tiêu thũng, sút ho, trừ đờm, hạ suyễn. Chữa phế nhiệt, ho suyễn, hen, ho ra máu, trẻ con ho gà, phù thũng, bụng trướng to, vệ sinh không thông; Lá dâu có chức năng tán mong manh nhiệt, thanh can, sáng mắt. Chữa cảm mạo phong nhiệt, phế nhiệt, ho, viêm họng, nhức đầu, đôi mắt đỏ, tung nước mắt, đậu lào, vạc ban, cao ngày tiết áp, mất ngủ; Cành dâu có tác dụng trừ phong thấp, lợi các khớp, thông tởm hoạt lạc, tiêu viêm. Trị phong thấp đau nhức những đầu xương, cước khí, sưng lở, tuỳ thuộc co quắp.
Liều lượng, giải pháp dùng: Vỏ rễ: ngày dùng 6 - 12g (có thể sử dụng tới trăng tròn - 40g), dung nhan uống. Lá: ngày sử dụng 5 - 12g, nhan sắc uống. Cành: ngày dùng: 9 - 15g (có thể cần sử dụng tới 40 - 60g), sắc đẹp uống.
21. ĐỊA HOÀNG
Tên khác: Sinh địa hoàng.
Tên khoa học: Rehmannia glutinosa (Gaertn.) Libosch.ex Steud.
Họ: Hoa mõm chó (Scrophulariaceae)
Bộ phận dùng: Rễ củ phơi tuyệt sấy khô.
Công năng, công ty trị: Bổ âm, thanh sức nóng lương huyết, sinh tân dịch. Trị âm hư, sốt về chiều, khát nước, thiếu máu, suy nhược cơ thể cơ thể, tân dịch khô, phiền apple mất ngủ.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 16g, dung nhan uống.
22. ĐỊA LIỀN
Tên khác: Sơn nại, tam nại, thiền liền, sa khương
Tên khoa học: Kaempferia galanga L.
Họ: Gừng (Zingiberaceae)
Bộ phận dùng: Thân rễ (Rhizoma Kaempferiae) thái lát, phơi sấy khô, lá.
Công năng, công ty trị: Ôn trung, tán hàn, trừ thấp, tiêu thực. Trị ngực bụng lạnh lẽo đau, tiêu chảy, ẩm thực khó tiêu, đau dạ dày, mửa mửa, đau cùng xương khớp.
Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày sử dụng 4 - 8g, dung nhan uống. Dùng xung quanh ngâm rượu để xoa bóp.
23. DIỆP HẠ CHÂU
Tên khác: Diệp hạ châu đắng, Cây chó đẻ răng cưa
Tên khoa học: Phyllanthus urinaria L.
Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae).
Bộ phận dùng: Phần xung quanh đất sấy hoặc phơi khô.
Công năng, công ty trị: Tiêu độc, ngay cạnh trùng, lợi mật, thanh can, tiêu viêm tán ứ, lợi thủy. Chữa viêm gan hoàng đảm, viêm họng, tắc sữa, tởm bế, viêm da thần kinh, viêm thận, sỏi huyết niệu, nhọt nhọt, lở ngứa quanh đó da.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 20g, sắc đẹp uống.
24. ĐINH LĂNG
Tên khác: Cây gỏi cá, phái nam dương sâm
Tên khoa học: Polyscias fruticosa (L.) Harms
Họ: Nhân sâm (Araliaceae)
Bộ phận dùng: Rễ, thân, cành, lá.
Công năng, công ty trị: Bổ khí, tiêu thực, lợi sữa, tiêu viêm, giải độc. Rễ Đinh lăng chữa trị suy nhược cơ thể, gầy yếu, mệt mỏi mỏi, ngủ ít, hấp thụ kém, đàn bà sau đẻ không nhiều sữa. Lá chữa cảm sốt, mụn nhọt, giã đắp sưng tấy, sưng vú. Thân, cành chữa trị thấp khớp, đau lưng.
Liều lượng, biện pháp dùng:
Rễ: Ngày dùng 3 - 6g, hãm, hoặc đun sôi trong 15 phút, chia 2 - 3 lần uống;
Lá tươi: ngày sử dụng 30 - 50g, giã đắp;
Thân, cành: ngày sử dụng 30 - 50g, sắc uống.
25. ĐƠN LÁ ĐỎ
Tên khác: Đơn đỏ, Đơn tía, Đơn mặt trời.
Tên khoa học: Excoecaria cochichinensis Lour.
Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae). Cây được trồng có tác dụng thuốc, làm cảnh ở các địa phương nước ta.
Bộ phận dùng: Rễ, vỏ thân, lá.
Công năng, chủ trị: Thanh sức nóng giải độc, hoạt huyết, bớt đau, lợi tiểu. Trị cảm sốt, đau cùng xương khớp, ghê nguyệt ko đều, áp xe pháo vú, dị ứng, mụn nhọt, lở ngứa, tiêu chảy lâu ngày.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày cần sử dụng 6 - 12g, nhan sắc uống.
26. DỪA CẠN
Tên khác: Hải Đằng, Dương giác, ngôi trường xuân hoa
Tên khoa học: Catharanthus roseus (L.) G. Don
Họ: Trúc đào (Apocynaceae).
Bộ phận dùng: Thân, lá, rễ
Công năng, công ty trị: Hoạt huyết, bình can, tiêu thũng, giải độc, an thần. Chữa trị tăng ngày tiết áp, khiếp nguyệt không đều, lỵ, bí tiểu.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 12g, nhan sắc uống.
Kiêng kỵ: Phụ phụ nữ có thai ko được dùng.
27. GAI
Tên khác: Gai làm bánh, gai tuyết, trư ma.
Tên khoa học: Boehmeria nivea (L.) Gaudich.
Họ: Gai (Urticaceae)
Bộ phận dùng: Rễ, lá
Công năng, nhà trị: Rễ có tác dụng chỉ huyết, an thai, thanh nhiệt, giải độc. Chữa trị động thai, bị ra máu dọa sẩy, đái đục, đái ra máu. Lá có chức năng lương huyết, chỉ huyết, sử dụng trị chảy máu, có tác dụng lành vết thương.
Liều lượng, bí quyết dùng: Rễ: Ngày sử dụng 6 - 20g (tươi) xuất xắc 8 - 12g (khô), đun sôi với 400ml nước đến lúc còn lại 100 ml, uống 1 lần vào ngày. Lá: dùng quanh đó lượng vừa đủ, giã đắp vào lốt thương.
28. GỪNG
Tên khác: Khương
Tên khoa học: Zingiber officinale Rosc.
Họ: Gừng (Zingiberaceae)
Bộ phận dùng: Thân rễ (củ)
Công năng, chủ trị: Gừng khô (Can khương) Ôn trung, trục hàn, hồi dương, thông mạch. Gừng tươi trị cảm mạo phong hàn, nhức đầu, ngạt mũi, ho có đờm, ói mửa, bụng đầy trướng, kích ham mê tiêu hóa, tiếp giáp trùng, hành thủy, giải độc ngứa do chào bán hạ, cua, cá. Bào khương chữa trị đau bụng, rét bụng, đi ngoài. Gừng khô cùng tiêu khương (gừng nướng) chữa trị đau bụng vày lạnh, bụng đầy trướng ko tiêu, thổ tả, thuộc hạ giá lạnh, mạch nhỏ, đàm ẩm, ho suyễn và thấp khớp. Thán khương hay được dùng chỉ huyết.
Liều lượng, phương pháp dùng: Gừng tươi, Bào khương: Ngày dùng 4 - 8g, nhan sắc uống; Gừng khô với Tiêu khương: Ngày cần sử dụng 4 - 20g, sử dụng dạng thuốc sắc hoặc hoàn tán; Thán khương: Ngày dùng 4 - 8g, sắc đẹp uống.
29. HẠ KHÔ THẢO
Tên khoa học: Prunella vulgaris L.
Họ: Bạc hà (Lamiaceae).
Bộ phận dùng: Cụm quả đang phơi tốt sấy khô.
Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt giáng hỏa, minh mục, tán kết, tiêu sưng. Trị lao hạch, bướu cổ, áp xe pháo vú, nhức mắt, viêm tử cung, viêm gan, cao ngày tiết áp, ngứa, hắc lào, vẩy nến.
Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày 9 - 15 g, dạng thuốc sắc.
30. HOẮC HƯƠNG
Tên khác: Thổ Hoắc hương, Quảng Hoắc hương
Tên khoa học: Pogostemon cablin (Blanco) Benth.
Họ: Bạc hà (Lamiaceae).
Bộ phận dùng: Lá phơi tuyệt sấy khô
Công năng, công ty trị: Giải thử, hóa thấp, chỉ nôn. Chữa trị cảm mạo, nhức đầu, nhức mình mẩy, sổ mũi, sôi bụng tiêu chảy, ăn uống không tiêu vào mùa hè.
31. HÚNG CHANH
Tên khác: Dương tử tô, rau thơm lông.
Tên khoa học: Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng.
Họ: Bạc hà (Lamiaceae).
Bộ phận dùng: Lá tươi hoặc dùng phần xung quanh đất chứa lấy tinh dầu.
Công năng, công ty trị: Ổn phế, trừ đàm, tân ôn giải biểu, giải độc. Trị cảm cúm, sốt rét về chiều, trị ho, viêm họng, khản tiếng, trị thổ huyết, bị chảy máu cam, táo bị cắn bón. Dùng ngoại trừ giã đắp lên phần lớn vết do rết và bọ cạp cắn.
32. HƯƠNG NHU TÍA
Tên khác: É tía
Tên khoa học: Ocimum tenuiflorum L.
Họ: Bạc hà (Lamiaceae)
Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất
Công năng, chủ trị: Phát hãn, thanh thử, tán thấp, hành thủy, bớt đau. Chữa trị sốt cao, say nắng, nhức đầu, đau bụng, đi ngoài, nôn mửa, phù thũng.
Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày dùng: 6 - 12g, sắc đẹp hoặc hãm uống. Có thể dùng hương nhu trắng để rứa thế.
33. HUYẾT DỤ
Tên khoa học: Cordyline fruticosa (L.) Goepp.
Họ: họ ngày tiết giác (Dracaenaceae)
Bộ phận dùng: Lá tươi hoặc khô.
Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt, cố gắng máu, chảy huyết, bớt đau. Trị rong huyết, băng huyết, tè ra máu, sốt xuất huyết. Lá chữa trị vết thương.
Liều lượng, cách dùng: Ngày dùng: 8 - 16g, sắc đẹp uống.
34. HY THIÊM
Tên khác: Cỏ đĩ, Cây cứt lợn, Hy tiên.
Tên khoa học: Siegesbeckia orientalis L.
Họ: Cúc (Asteraceae).
Bộ phận dùng: Phần cùng bề mặt đất
Công năng, công ty trị: Trừ phong thấp, thanh nhiệt, giải độc. Trị đau lưng, mỏi gối, nhức xương khớp, bộ hạ tê buốt, nhọt nhọt.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng: 9 - 12g, nhan sắc uống.
35. ÍCH MẪU
Tên khác: Cây chói đèn, sung uý
Tên khoa học: Leonurus japonicus Houtt
Họ: Bạc hà (Lamiaceae)
Bộ phận dùng: Bộ phận cùng bề mặt đất
Công năng, công ty trị: Hoạt huyết, điều kinh, khứ ứ, tiêu thũng. Chữa náo loạn kinh nguyệt, ghê bế, đau bụng kinh, khí hỏng bạch đới, rong kinh, rong huyết, thiếu phụ sau đẻ tiết hôi ko ra hết.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày dùng: thân lá 6 - 12g, hạt: 4 - 9g, sắc uống.
Xem thêm: 8 Bước Nghiên Cứu Khoa Học Cho Sinh Viên, Các Bước Thực Hiện Đề Tài Nckh Sinh Viên
36. KÉ ĐẦU NGỰA
Tên khác: Thương nhĩ
Tên khoa học: Xanthium strumarium L.
Họ: Cúc (Asteraceae)
Bộ phận dùng: Quả già
Công năng, công ty trị: Tiêu độc, gần kề trùng, tán phong thông khiếu, trừ thấp. Chữa phong hàn, nhức đầu, tuỳ thuộc co rút, đau khớp, mũi tan nước hôi, mày đay, lở ngứa, tràng nhạc, mụn nhọt, mẩn ngứa.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày sử dụng 6 - 12g, nhan sắc uống.
37. KHỔ SÂM mang đến LÁ
Tên khác: Khổ sâm Bắc bộ, cù đèn, teo chạy đón (Thái)
Tên khoa học: Croton tonkinensis Gagnep.
Họ: Thầu dầu (Euphorbiaceae).
Bộ phận dùng: Lá với cành thu hái lúc cây đang có hoa, phơi khô.
Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt, giải độc, gần cạnh trùng. Chữa trị viêm loét dạ dày, tiêu hóa kém, mụn nhọt, lở loét quanh đó da, viêm mũi.
Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày sử dụng 15 - 20g, sắc đẹp uống. Dùng ngoại trừ lấy nước sắc để rửa, chữa mụn nhọt, lở ngứa.
38. KIM NGÂN
Tên khác: Dây nhẫn đông, chừa giang khằn (Thái), boóc kim ngằn (Tày)
Tên khoa học: Lonicera japonica Thunb.
Họ: Kim ngân (Caprifoliaceae)
Bộ phận dùng: Thân, lá, hoa
Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt độ giải độc, tán phong nhiệt. Trị mụn nhọt, mề đay, lở ngứa, nhiệt độc ban sởi, dị ứng, lỵ, cảm mạo phong nhiệt, ho bởi phế nhiệt, viêm mũi dị ứng.
Liều lượng, biện pháp dùng: Kim ngân được dùng riêng tốt phối hợp với nhiều vị dung dịch khác. Ngày cần sử dụng 4 - 6g (hoa) hay 15 - 30g (cành, lá), sử dụng dưới dạng thuốc nhan sắc uống, thuốc hãm hoặc trả tán.
39. KIM TIỀN THẢO
Tên khác: Đồng chi phí lông, đôi mắt trâu, vảy rồng
Tên khoa học: Desmodium styracifolium (Osbeck) Merr.
Họ: Đậu (Fabaceae)
Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất
Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt, trừ thấp, lợi tiểu, thông lâm. Chữa sỏi đường tiết niệu, tè buốt, viêm gan tiến thưởng da, phù thũng.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng 15 - 30g, sắc đẹp uống.
40. Khiếp GIỚI
Tên khác: Khương giới, đưa tô, nhả nát hom (Thái)
Tên khoa học: Elsholtzia ciliata (Thunb.) Hyland.
Họ: Bạc hà (Lamiaceae)
Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất (ngọn có hoa)
Công năng, nhà trị: Giải biểu, khu vực phong, chỉ ngứa. Trị cảm mạo, sốt, nhức đầu, hoa mắt, viêm họng, ngứa, phong trúng kinh lạc.
Liều lượng, cách dùng: Ngày sử dụng 6 - 12g (dạng khô), dung nhan hoặc hãm uống. Lúc sao đen được dùng chữa băng huyết, rong kinh, thổ huyết, bị ra máu cam, đi đại tiện ra máu, ngày dùng: 6 - 12g, sắc đẹp hoặc hãm uống.
41. LÁ LỐT
Tên khác: Tất bát
Tên khoa học: Piper lolot C. DC.
Họ: Hồ tiêu (Piperaceae)
Bộ phận dùng: Dùng toàn cây
Công năng, công ty trị: Ôn trung, tán hàn, hạ khí, chỉ thống, trừ phong thấp, khiếu nại vị, tiêu thực, chỉ ẩu. Chữa triệu chứng phong thấp, thấp khớp mạn, đau lưng, đau khớp, đau và nhức xương, thuộc cấp tê bại, xôn xao tiêu hóa, ói mửa đầy hơi, trướng bụng, tiêu chảy, nhức đầu, đau nhức răng, rã nước mũi hôi, ra mồ hôi chân tay.
Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 12g (khô) tuyệt 15 - 30g (tươi), dung nhan uống, phân chia 2 -3 lần.
42. MÃ ĐỀ
Tên khác: Xa tiền, bông mã đề
Tên khoa học: Plantago major L.
Họ: Mã đề (Plantaginaceae)
Bộ phận dùng: lá, hạt
Công năng, công ty trị: Thanh tốt nhiệt, lợi tiểu, thông lâm, chỉ huyết. Trị ho lâu ngày, viêm khí quản, viêm thận cùng bàng quang, nhức dạ dầy, túng thiếu tiểu tiện, vệ sinh ra huyết hoặc ra sỏi máu niệu, phù thũng, chảy máu cam. Dùng ngoài lá mã đề có tính năng làm mụn nhọt chóng vỡ, mau lành.
Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày sử dụng 10 - 20g (toàn cây) xuất xắc 6 - 12g (hạt), sắc đẹp uống. Dùng quanh đó lấy lá mã đề lượng vừa đủ, băm nhuyễn đắp vào nơi bao gồm mụn.
43. MẠCH MÔN
Tên khác: Mạch môn đông, mạch đông, tóc tiên, cỏ lan
Tên khoa học: Ophiopogon japonicus (L.f) Ker-Gawl.
Họ: Mạch môn (Haemodoraceae)
Bộ phận dùng: Rễ củ phơi tuyệt sấy khô.
Công năng, nhà trị: Dưỡng vị, sinh tân, nhuận phế thanh tâm. Chữa trị phế nhiệt vì chưng âm hư, kho khan, ho lao, tân dịch hư tổn, trọng điểm phiền mất ngủ, tiêu khát, táo bị cắn bón.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày dùng 6 - 12g, nhan sắc uống.
44. MẦN TƯỚI
Tên khác: Lan thảo, hương thảo.
Tên khoa học: Eupatorium fortunei Turcz.
Họ: Cúc (Asteraceae)
Bộ phận dùng: Phần xung quanh đất phơi giỏi sấy khô.
Công năng, công ty trị: Hoạt huyết, tán ứ, lợi thủy, tiêu thũng, gần cạnh trùng. Chữa trị kinh nguyệt không đều, đàn bà sau sinh máu ứ, phù thũng, nhọt nhọt, lở ngứa ngoại trừ da.
Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày cần sử dụng 6 - 12g, nhan sắc uống. Dùng xung quanh cả cây, xay nhuyễn đắp vào nhọt nhọt, lở ngứa.
45. MỎ QUẠ
Tên khác: Hoàng lồ, kim cương lồ, Xuyên phá thạch.
Tên khoa học: Maclura cochinchinensis (Lour.) Corn.
Họ: Dâu tằm (Moraceae).
Bộ phận dùng: Lá, rễ
Công năng, nhà trị: Sát trùng, chỉ thống, chỉ ho. Chữa vết thương phần mềm, ho ra máu.
Liều lượng, biện pháp dùng: Lá tươi 100 - 200g, tùy thuộc vào vết thương, quăng quật gân lá, giã bé dại đắp dấu thương.
46. MƠ TAM THỂ
Tên khác: Mơ lông
Tên khoa học: Paederia lanuginosa Wall.
Họ: Cà phê (Rubiaceae).
Bộ phận dùng: Lá
Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt, giải độc. Chữa lỵ trực khuẩn.
Liều lượng, giải pháp dùng: Lá tươi 30 - 50g, vệ sinh sạch, thái nhỏ trộn với trứng gà, bọc vào lá chuối đem nướng hoặc áp chảo đến chín. Ngày nạp năng lượng 2 - 3 lần, vào 5 - 8 ngày.
47. NÁNG
Tên khác: Lá náng, Náng hoa trắng
Tên khoa học: Crinum asiaticum L.
Họ: Thuỷ tiên (Amaryllidaceae).
Bộ phận dùng: Lá, thân hành.
Công năng, nhà trị: Hoạt huyết, bớt đau. Trị sưng, tụ máu, bong gân, sai khớp bởi vì ngã, chữa trị thấp khớp, nhức mỏi.
Liều lượng, cách dùng: Lá náng hơ lạnh đắp vào nơi tụ máu, bong gân, sưng tấy.
48. NGẢI CỨU
Tên khác: Thuốc cứu, ngải diệp, nhả ngải (Tày), quá sú (H’mông), co linh li (Thái)
Tên khoa học: Artemisia vulgaris L.
Họ: Cúc (Asteraceae).
Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất
Công năng, công ty trị: Chỉ huyết, trừ hàn thấp, điều kinh, an thai. Chữa trị phong thấp, tởm nguyệt không đều, băng kinh, rong huyết, khí hư, bạch đới.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng: 6 - 12g, sắc đẹp hoặc hãm uống. Quanh đó ra, còn sử dụng làm ngải nhung để gia công thuốc cứu.
49. NGHỆ
Tên khác: Nghệ vàng, Khương hoàng, co hem, co khản mỉn (Thái)
Tên khoa học: Curcuma longa L.
Họ: Gừng (Zingiberaceae)
Bộ phận dùng: Thân rễ (củ)
Công năng, công ty trị: Khương hoàng (củ cái) có tính năng hành khí, phá huyết, thông kinh, chỉ thống, sinh cơ. Chữa trị kinh nguyệt không đều, bế kinh, ứ máu, vùng ngực bụng chướng đau tức, đau mạng sườn, sau khi đẻ huyết xấu không ra, kết hòn nhức bụng, viêm loét dạ dày, vết thương lâu tức thời miệng; Uất kim (củ nhánh) có chức năng hành khí giải uất, hành ngày tiết phá ứ, chỉ huyết, lợi mật. Trị thổ huyết, ra huyết cam, đái ra máu, ngày tiết ứ, phí a bên sườn đau, viêm gan, hoàng đảm, xơ gan.
Liều lượng, giải pháp dùng: Khương hoàng ngày cần sử dụng 6 - 12g (dạng thuốc dung nhan hoặc bột), phân tách 2 - 3 lần; Uất kim ngày cần sử dụng 2 - 10g (dạng dung dịch bột), chia 2 - 3 lần. Nghệ tươi giã nhỏ vắt đem nước trét vào mụn nhọt, viêm tấy lở loét kế bên da, thoa lên các mụn bắt đầu khỏi giúp giường lên da non làm mờ sẹo.
50. NGŨ GIA BÌ CHÂN CHIM
Tên khác: Cây chân chim, Cây đáng, Cây lằng, Sâm non
Tên khoa học: Schefflera heptaphylla (L.) Frodin
Họ: Ngũ gia (Araliaceae).
Bộ phận dùng: Vỏ thân
Công năng, chủ trị: Khu phong, trừ thấp, dũng mạnh gân cốt. Chữa trị đau lưng, nhức xương do hàn thấp.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày cần sử dụng 10 - 20g, nhan sắc uống.
51. NHÂN TRẦN
Tên khác: Chè cát, trà nội, tuyến đường hương
Tên khoa học: Adenosma caeruleum R. Br.
Họ: Hoa mõm chó (Scrophulariaceae)
Bộ phận dùng: Bộ phận xung quanh đất
Công năng, nhà trị: Thanh nhiệt, lợi thấp, thoái hoàng. Chữa viêm gan, viêm gan virus, viêm túi mật, tiến thưởng da, nóng nóng, đi tiểu không thông, thiếu phụ sau đẻ yếu ăn.
Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày dùng 10 - 15g, sắc đẹp uống.
52. NHÓT
Tên khác: Cây lót, hồi đồi tử
Tên khoa học: Elaeagnus latifolia L.
Họ: Nhót Eleaegnceae.
Bộ phận dùng: Lá, quả, rễ
Công năng, công ty trị: Chỉ khát, bình suyễn, chỉ tả. Chữa trị hen suyễn, lỵ trực khuẩn và tiêu chảy.
Liều lượng, giải pháp dùng: Lá tươi đôi mươi - 30g hoặc lá thô 6 - 12g, thái nhỏ tuổi sao vàng, nhan sắc với 400ml nước còn 100ml chia 2 lần uống vào ngày. Rễ nấu ăn nước tắm nhọt nhọt.
53. CÂY ỔI
Tên khác: Ủi, phan thạch lựu.
Tên khoa học: Psidium guajava L.
Họ: Sim Myrtaceae.
Bộ phận dùng: Lá, quả
Công năng, chủ trị: Sáp trường, chỉ tả. Trị tiêu chảy.
Liều lượng, giải pháp dùng: Dùng quả xanh nhai, nuốt nước nhả bã, ngày cần sử dụng 15 - 20g búp non xuất xắc lá non, dung nhan uống.
54. PHÈN ĐEN
Tên khác: Nỗ, tạo thành phan diệp.
Tên khoa học: Phyllanthus reticulatus Poir.
Họ: Thầu dầu - Euphorbiaceae
Bộ phận dùng: Lá, vỏ thân cây
Công năng, công ty trị: Sáp trường, chỉ tả. Trị tiêu chảy.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày cần sử dụng 15 - 20g búp non hay lá non, sắc đẹp uống.
55. QUÝT
Tên khác: Quýt xiêm, quất thực
Tên khoa học: Citrus reticulata Blanco
Họ: Cam (Rutaceae)
Bộ phận dùng: Lá, vỏ, quả, hạt
Công năng, công ty trị: Trần tị nạnh có tác dụng hành khí, táo apple thấp, hóa đờm. Chữa nạp năng lượng không tiêu, nhức bụng, ói mửa, ho tức ngực, nhiều đờm. Thanh suy bì (vỏ trái còn xanh) có chức năng sơ can, phá khí, tán kết, tiêu đờm. Trị ngực sườn nhức tức. Hạt quýt (quất hạch) có tính năng hành khí, tán kết, chỉ thống. Trị sa ruột, bìu sưng đau, nhức lưng, viêm tuyến vú. Lá quýt (quất diệp) có tính năng sơ can, hành khí, hóa đờm. Chữa trị ngực đau tức, ho, sưng vú.
Liều lượng, phương pháp dùng: Trần so bì ngày cần sử dụng 4 - 12g, dạng sắc đẹp hoặc tán; Thanh tị nạnh ngày dùng 3 - 9g. Hạt quýt ngày dùng: 3 - 9g; lá quýt ngày dùng 10 - đôi mươi lá, sắc đẹp uống.
56. Rau xanh MÁ
Tên khác: Liên tiền thảo
Tên khoa học: Centella asiatica (L.) Urban
Họ: Hoa tán (Apiaceae)
Bộ phận dùng: Cả cây
Công năng, công ty trị: Thanh sức nóng trừ thấp, giải độc, tiêu viêm. Chữa sốt, mụn nhọt, vàng da, thổ huyết, chảy máu cam, táo apple bón, ho, đi tiểu rắt buốt.
Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày dùng: 30 - 40g (tươi), vò nát, nạm lấy nước hoặc dạng khô sắc đẹp uống. Hoàn toàn có thể dùng phối phù hợp với cỏ nhọ nồi có chức năng cầm máu.
57. RÂU MÈO
Tên khác: Cây Bông bạc
Tên khoa học: Orthosiphon spiralis (Lour.) Merr.
Họ: Hoa môi - Lamiaceae.
Bộ phận dùng: Phần xung quanh đất.
Công năng, nhà trị: Thanh lợi thấp nhiệt, lợi tiểu. Chữa viêm thận, viêm bàng quang, sỏi thận, viêm gan.
Liều lượng, cách dùng: Ngày dùng 5 - 6g, dạng thuốc sắc.
58. Rau xanh SAM
Tên khác: Mã xỉ hiện.
Tên khoa học: Portulaca oleracea L.
Họ: Rau sam (Portulacaceae).
Bộ phận dùng: Phần xung quanh đất
Công năng, nhà trị: Thanh nhiệt độ giải độc, chỉ lỵ. Trị mụn nhọt, nước nạp năng lượng chân, kiết lỵ, tè buốt, đái ra máu.
Liều lượng, cách dùng: Ngày dùng: 9 - 12g, dạng sắc. Dùng ngoại trừ 30 - 60g tươi, giã đắp vào nơi bị bệnh.
59. SẢ
Tên khoa học: Cymbopogon spp.
Họ: Lúa (Poaceae).
Bộ phận dùng: Thân rễ cùng lá
Công năng, nhà trị: Phát hãn, lợi tiểu, hạ khí, tiêu đờm. Chữa cảm sốt, đau bụng, đầy hơi, trướng bụng, ói mửa, ho những đờm.
Liều lượng, cách dùng: Ngày dùng: 6 - 9g (rễ), dạng hãm, sắc.
60. SÀI ĐẤT
Tên khác: Cúc nháp, ngổ núi, tân sa
Tên khoa học: Wedelia chinensis (Osbeck) Merr.
Họ: Cúc (Asteraceae).
Bộ phận dùng: Bộ phận xung quanh đất
Công năng, công ty trị: Thanh nhiệt độ giải độc, tiêu viêm. Trị viêm tấy, nhọt nhọt, lan truyền trùng, chốc đầu, lở ngứa, dị ứng.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày dùng 50 -100g (tươi), giã nát, hòa thêm nước gạn uống, buồn bực đắp vào nơi sưng tấy. Dùng dạng khô: đôi mươi - 40g, nhan sắc với 400ml nước đun sôi còn 100ml, uống có tác dụng 2-3 lần trong ngày. Trẻ nhỏ tùy tuổi, uống 1/3 - 1/2 liều người lớn.
61. SẮN DÂY
Tên khác: Cát căn
Tên khoa học: Pueraria montana (Lour.) Merr. Var. chinensis (Ohwi) Maesen
Họ: Đậu (Fabaceae)
Bộ phận dùng: Rễ củ. Cạo vỏ phơi thô hoặc sấy khô.
Công năng, công ty trị: Giải cơ, thoái nhiệt, sinh tân, chỉ khát, thấu chẩn, chỉ tả. Chữa cảm nóng phong nhiệt, cổ gáy cứng đau, sởi, thủy đậu, ban chẩn mọc không đều, kiết lỵ cố nhiên sốt, khát nước.
Liều lượng, cách dùng: Ngày 9 - 15g, dạng sắc.
62. SIM
Tên khác: Hồng sim, Đào kim nương.
Tên khoa học: Rhodomyrtus tomentosa (Ait.) Hassk.
Họ: Sim (Myrtaceae)
Bộ phận dùng: Búp non, lá, nụ hoa, trái chín.
Công năng, nhà trị: Chỉ huyết, lợi thấp, chỉ tả, giải độc. Chữa đau bụng, tiêu chảy, lỵ trực khuẩn.
Liều lượng, cách dùng: Ngày dùng 8 - 16g, thái nhỏ, sắc đẹp với 200ml nước còn 50ml, chia 2 lần uống trong ngày. Dùng ko kể sắc lá, rửa dấu thương.
63. THIÊN MÔN ĐÔNG
Tên khác: Thiên môn, Thiên đông, Tóc tiên leo.
Tên khoa học: Asparagus cochinchinensis (Lour.) Merr.
Họ: Thiên môn đông (Asparagaceae).
Bộ phận dùng: Rễ củ. Đồ chín, bỏ vỏ, rút lõi, phơi khô hoặc sấy khô.
Công năng, nhà trị: Tư âm, sinh tân, nhuận táo, thanh phế, hóa đàm. Trị ho, sốt bởi phế nhiệt, tân dịch hao tổn, hãng apple bón.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày dùng 6 - 12g, nhan sắc uống.
64. TÍA TÔ
Tên khoa học: Perilla frutescens (L.) Britt.
Họ: Bạc hà (Lamiaceae).
Bộ phận dùng: Lá, hạt chín, cành phơi khô, hoặc sấy khô.
Công năng, công ty trị: Hành khí, khoan trung, chỉ thống, an thai. Chữa khí uất vùng ngực, ngực sườn đày tức, thượng vị đau, ợ hơi, ói mửa. Lá với cành tía tô chữa động thai. Phân tử tía tô (tô tử) sút ho trừ đàm.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày sử dụng 5 - 9g, sắc uống.
65. TRẮC BÁCH DIỆP
Tên khác: Trắc bá, bá tử, teo tổng péc (Thái)
Tên khoa học: Platycladus oreintalis (L.) Franco
Họ: Hoàng bầy (Cupressaceae)
Bộ phận dùng: Lá, nhân phân tử (bá tử nhân)
Công năng, chủ trị: Lá sao cháy có tác dụng lương huyết, gắng máu, trừ rẻ nhiệt. Chữa ho ra máu, đại vệ sinh ra máu, chảy máu cam, rong kinh, rong huyết. Hạt trắc bách diệp (Bá tử nhân) có tính năng bổ tâm, định thần, chỉ hãn, nhuận táo, thông tiện. Chữa hồi hộp, mất ngủ, xuất xắc quên, bạn yếu âm hư.
Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày dùng 6 - 12g (lá), Bá tử nhân ngày dùng 4 - 12g. Trắc bách diệp sao cháy ngày dùng 10 - 20g, dung nhan uống.
66. TRINH NỮ HOÀNG CUNG
Tên khác: Tỏi lơi lá rộng.
Tên khoa học: Crinum latifolium L.
Họ: Thuỷ tiên (Amaryllidaceae).
Bộ phận dùng: Lá
Công năng, chủ trị: Tiêu ung, bài bác nùng. Hỗ trợ chữa ung thư vú, ung thư cổ tử cung, ung thư con đường tiền liệt.
Liều lượng, giải pháp dùng: Ngày cần sử dụng 3 - 5g, sao vàng, dung nhan uống.
67. XẠ CAN
Tên khác: Rẻ quạt, lưỡi đòng
Tên khoa học: Belamcanda chinensis (L.) DC.
Họ: La dơn (Iridaceae)
Bộ phận dùng: Thân rễ, lá
Công năng, nhà trị: Thanh nhiệt độ giải độc, hóa đàm bình suyễn. Trị viêm họng, viêm amydal bao gồm mủ, ho các đờm, khan tiếng, viêm tắc con đường vú, tắc tia sữa.
Liều lượng, bí quyết dùng: Ngày dùng 3 - 6g (dạng khô), sắc uống; 10 - 20g (thân rễ tươi) tươi rửa sạch, nhúng qua nước sôi, băm nát cho vài hạt muối, gắng lấy nước ngậm với nuốt dần, buồn bực hơ rét đắp vào cổ.
68. XÍCH ĐỒNG NAM
Tên khác: Mò hoa đỏ, lẹo cái
Tên khoa học: Clerodendrum japonicum (Thunb.) Sweet
Họ: Cỏ roi ngựa chiến - Verbenaceae.
Bộ phận dùng: Toàn thân phơi hoặc sấy khô, hoàn toàn có thể dùng tươi.
Công năng, công ty trị: Hành khí, hoạt huyết, tiêu viêm, chỉ thống. Trị khí hư, viêm cổ tử cung, khiếp nguyệt ko đều, đá quý da, mụn lở, khớp xương nhức nhức, đau lưng.
Liều lượng, phương pháp dùng: Ngày dùng 15 - 20g, nhan sắc hoặc nấu cao uống. Lá tươi giã đắp hoặc ép mang nước rửa vệt thương, bỏng, mụn lở.
69. XUYÊN TÂM LIÊN
Tên khác: Công cộng, lãm hạch liên, khổ đảm thảo
Tên khoa học: Andrographis paniculata (Burm.f.) Nees
Họ: Ô rô (Acanthaceae)
Bộ phận dùng: Bộ phận trên mặt đất
Công năng, chủ trị: Thanh nhiệt độ giải độc, tiêu viêm, chỉ thống. Chữa trị lỵ cấp tính, viêm dạ dày, cảm mạo, phát sốt, viêm họng, viêm Amydal, viêm gan virus, mụn nhọt.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày sử dụng 4 - 16g, dạng sắc, tán.
70. Ý DĨ
Tên khác: Bo bo, hạt cườm, cườm gạo
Tên khoa học: Coix lacryma-jobi L.
Họ: Lúa (Poaceae)
Bộ phận dùng: Hạt
Công năng, công ty trị: Kiện tỳ, xẻ phế, thanh nhiệt, thẩm thấp. Trị phù thũng, cước khí, ỉa chảy do tỳ hư, phong thấp thọ ngày ko khỏi, gân cơ teo quắp cạnh tranh vận động.
Liều lượng, biện pháp dùng: Ngày cần sử dụng 8 - 30g, dung nhan uống, thường xuyên phối hợp với các vị thuốc khác.
Cây thuốc là những các loại cây có chức năng chữa bệnh, hỗ trợ điều trị 1 căn bệnh nào đó hoặc dùng để bồi bổ cơ thể. Chúng còn được gọi là thảo dược cùng được sử dụng nhiều trong Đông y xuất xắc Y học tập cổ truyền.
Trên thực tế, vào thời điểm đầu thế kỷ XXI, bao gồm đến 252 loại thuốc tân dược cơ bạn dạng và rất cần thiết được tổ chức Y tế nhân loại (WHO) trao giấy phép có bắt đầu từ thảo dược. Đến nay, những loại cây dược liệu hay thực vật làm cho dược liệu vẫn được mọi người tin dùng khi mong mỏi chữa trị 1 căn bệnh như thế nào đó.
Dưới đó là 9 các loại cây dược liệu phổ cập được giới chuyên gia đánh giá chỉ cao về sệt tính điều trị bệnh.
1. Cây dược liệu bạch quả (gingko)
Bạch trái (Ginkgo biloba L) hay còn được gọi là ngân hạnh, công tôn thụ, áp cước tù là giữa những loại thảo dược tồn tại nhiều năm nhất trong nghành y học tập cổ truyền. Trong các y văn cổ, bộ phận được áp dụng làm thuốc là phân tử của cây Bạch quả, sau khi đã loại bỏ hết phần giết thịt của quả chín, mang đồ hoặc trụng qua nước sôi, phơi nhiệt độ thấp cho khô hẳn. Phân tử Bạch quả có tác dụng liễm phế, chỉ khái hoá đàm; thường xuyên được sử dụng trong các bài dung dịch hen suyễn, ho mãn tính, ho gồm đờm…
Ngày nay, các nhà công nghệ đã có những phân tích mới về tính năng dược lý của lá cây Bạch trái (Ngân hạnh diệp). Tác dụng nổi nhảy nhất của cây bạch quả là tăng tốc sức khỏe mạnh não bộ. Do thế, những bài thuốc bào chế từ các loại cây thuốc này hay được dùng làm điều trị cho người bị mất trí nhớ từ nhẹ mang lại trung bình. Nó cũng có khả năng làm lừ đừ sự suy giảm nhận thức trong bệnh mất trí tuệ và căn bệnh Alzheimer.
Gần đây, tác dụng của một số trong những cuộc nghiên cứu còn nhận định rằng thành phía bên trong cây bạch quả có thể hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Khi còn tươi, lá cây bạch trái được sản xuất thành dạng viên nang, viên nén hoặc tinh chiết làm tinh dầu. Trong lúc đó, lá bạch quả thô được khuyến khích tiêu thụ như một các loại trà.
Mặc dù vậy, trên một vài thử nghiệm sinh sống chuột cho thấy, sử dụng loại cây thuốc này lâu dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư gan và con đường giáp. Dù điều này vẫn không được chứng tỏ ở tín đồ nhưng những người dân bị men cao cùng đang gặp mặt các sự việc về tuyến ngay cạnh cần quan trọng thận trọng khi ý muốn sử dụng một số loại cây này.
Bạch quả cũng rất có thể gây ra một số chức năng phụ như nhức dạ dày, nhức đầu, giường mặt, tim đập nhanh, táo bị cắn bón hoặc dị ứng. Nó có chức năng tương tác với một vài loại dung dịch hoặc chất làm loãng máu, tăng nguy cơ tiềm ẩn chảy máu. Vì thế, người bệnh cần trao đổi trước với bác sĩ để sở hữu hướng dẫn và chỉ còn định cụ thể khi ước ao dùng cây bạch quả.
2. Thực vật làm dược liệu: củ nghệ
Nghệ là loại dược liệu được thực hiện từ rất lâu lăm và phổ biến trên khắp ráng giới, nhất là các nước châu Á, trong đó vn cũng là nơi hỗ trợ dược liệu này cho nhiều tổ quốc khác trên cầm cố giới. Kể tới nghệ có tác dụng thuốc, chúng ta thường nghĩ cho nhất là củ nghệ đá quý (hay còn gọi là Khương hoàng). Mặc dù nhiên, vào Y học tập cổ truyền còn có các vị thuốc khác cũng trường đoản cú Nghệ chính là Nga truật (củ của cây nghệ tím) giỏi Uất kim (củ nhánh con của cây nghệ vàng).
Bộ phận tất cả nhiều công dụng nổi bật nhất vào cây nghệ là củ nghệ. Theo Đông y, củ nghệ vàng (Khương hoàng) thuộc đội thuốc phá huyết, tất cả vị cay đắng, tính ấm, quy tởm can, tỳ. Có chức năng phá tiết hành ứ, thông lạc chỉ thống, sinh cơ.
Đã có khá nhiều nghiên cứu công dụng dược lý từ củ nghệ, vào đó trông rất nổi bật lên tính năng của hoạt chất Curcumin:
công dụng trị loét dạ dày, tiêu giảm tiết dịch vị với mức độ acid tự do trong đó. Tính năng kích thích bài trừ của tế bào gan( bởi hoạt chất Paratolyl metylcacbinol). Curcumin gây co bóp túi mật và chức năng giảm cholesterol trong máu. chức năng chống viêm, làm sút gamma Globulin và tăng albumin vào máu, liên tưởng bài ngày tiết ure thận, bảo đảm an toàn gan, kích thích hợp thần ghê trung ương. Nước nhan sắc nghệ làm cho hạ rõ ràng cholesterol máu cùng lipid máu toàn phần làm việc thỏm hình như còn có tính năng chống viêm, bớt đau, kéo dãn dài thời gian chảy máu.Khương hoàng hay được sử dụng
Bạn cũng có thểThích
